GÖZ TANSİYONU (GLOKOM) HASTALIĞI NEDİR
Glokom görme sinirine hasar vererek körlüğe neden olan bir hastalıktır. Bu hastalıktaki en büyük risk faktörü göz içi basıncının artışıdır.
Göz küresinin içinde göz içi sıvısı bulunmaktadır. Bu sıvı sürekli olarak yeniden üretilmekte ve aynı zamanda gözden dışarı emilmektedir. Bu sıvının gözden dışarı emiliminde bir sorun olduğunda göz içi basıncı artmaktadır. Sağlıklı bireylerde göz içi basıncı üst sınırı 20-22 mmHg seviyesindedir. Göz içi basıncı bu seviyenin üzerine çıktığında görme sinirinin damarları ve beslenmesi baskı altında kalmakta ve görme siniri hasar görmektedir.
Tüm glokom hastalıkları aynı değildir.
Çok farklı glokom hastalıkları mevcuttur. Glokom esas olarak üç ana grupta incelenir
1. Açık açılı glokom: bu tür glokom hastalığında göz içi sıvısının gözden emildiği açı açıktır.
2. Kapalı açılı glokom: bu tür glokom hastalığında göz içi sıvısının gözden emildiği açı gözün renkli kısmı (iris) tarafından kapatılmıştır
3. Konjenital glokom: bu tür glokom hastalığında doğuştan gelen bazı göz gelişim bozuklukları nedeni ile göz içi basıncı yükselmiştir.
Glokom için yapılan muayeneler diğer muayenelerden farklılıklar gösterebilir.
Göz hastalıkları muayenesi temelde aynıdır. Fakat muayenenin amacına göre farklı tetkik ve incelemeler yapılabilir. Glokom için yapılan muayene ve tetkikler, şaşılık için yapılan muayene ve tetkiklerden farklıdır. Bu nedenle her hangi bir nedenle muayene olmuş olmanız glokom hastalığınızın detaylı olarak değerlendirilmiş olduğu anlamına gelmez.
Glokom hastalığında hasar, görme sinirinde (optik sinirde) oluşmaktadır.
Muayenenin amacı da göz tansiyonunun ölçümünün yanında optik sinirdeki harabiyetin incelenmesidir. Bu amaçla göz tansiyonu ve görme keskinliğinin ölçümü, biyomikroskop ile gözün ön segmentinin muayenesi, kornea kalınlığı ölçümü ve göz dibi muayenesinin ardından optik sinirin yapısal ve fonksiyonel değerlendirmeleri yapılır. Bu değerlendirmeler için uygulanan testler arasında görme alanı muayenesi, optik sinir başı muayenesi ve retina sinir lifi kalınlığı muayenesi gibi farklı incelemeler bulunmaktadır.
Glokom hastalığı çoğunlukla sinsi seyreder.
Glokom olgularının çoğunda merkezi görmeden önce görme alanının dış bölgeleri zarar görür. Örneğin bir yola bakarken karşıdan gelen arabayı görebilirsiniz fakat yolun kenarındaki ağacı veya evi göremeyebilirsiniz. Bu durumda görme kaybının başladığını fark edemeyebilirsiniz. Bu nedenle hasta görme alanının büyük bir kısmını kaybedene kadar bunun farkına varmayabilir. Merkezi görme etkilendiğinde ise genellikle hastalık oldukça ileri bir evrededir. Ayrıca birçok glokom türünde görme kaybı dışında her hangi bir belirti ve rahatsızlık ortaya çıkmaz. Bu nedenlerle düzenli aralıklarla göz muayenesi olmanız glokom hastalığının önlenmesi ve tedavisi açısından en önemli unsurdur. Özellikle 40 yaşın üzerindeki bireyler ile ailesinde glokom hastalığı bulunanlar bu açıdan dikkatli davranmalıdır.
Göz tansiyonunun zararlı olduğu veya koruyucu olduğu net bir değer yoktur.
Toplumda ortalama göz içi basıncının üst sınırı 20-22 mmHg’dir bununla birlikte glokom hastalığı gelişimi açısından kesin bir göz tansiyon seviyesi mevcut değildir. 22 mmHg’nin üzerinde göz içi basıncı bulunan fakat glokom gelişmeyen olgularda oküler hipertansiyondan söz edilir. Göz tansiyonunuz ne kadar yüksek ise glokom gelişme ihtimali o kadar yüksek olur. Ayrıca göz tansiyonunuzun düşük olması da her zaman glokom gelişmeyeceği anlamına gelmez. Bazı hastalarda göz içi basıncının düşük kalmasına rağmen glokom gelişebilmekte ve ilerleyebilmektedir. Bu nedenlerle erken tanı, tedavi ve izlemin önemi göz tansiyonu seviyesinden daha önemlidir.
Glokom potansiyel olarak kör edebilen bir hastalıktır.
Göz içi basıncının başarılı bir şekilde düşürülmesi genellikle görme kaybını durdurmaktadır. Glokom hastalığında, etkin ilaç tedavisinin düzenli sürdürülmesi ve periyodik muayenelerinin aksatılmaması durumunda ise körlük gelişmesi beklenmemelidir. Bu nedenle körlük riskinin ortadan kaldırılması büyük oranda sizin tedavi ve takip uyumunuza bağlıdır.
Glokomun farklı tedavileri mevcuttur.
Glokom tedavisindeki en etkili yöntem göz tansiyonunun düşürülmesidir. Bu şekilde görme kaybının önüne geçilir. Göz tansiyonunu düşürmenin ise farklı yolları mevcuttur. Bunlar sırası ile damla tedavisi, lazer tedavisi ve cerrahi tedavidir. Ayrıca göz tansiyonunuzun yükselmesine veya görme kaybının ilerlemesine neden olan diğer hastalıklarınızın da tedavisi gerekebilir.
Glokom tedavisi daha iyi görmenizi sağlamaz.
Glokom hastalığı gözün içindeki bir yangına benzetilebilir. Tedavinin amacı yangını söndürmektir. Fakat bu sağlandığında sadece henüz yanmamış olan dokuların kurtarabileceği unutulmamalıdır. Yani glokom tedavisi kaybedilmiş görmeyi geri kazandırmaz. Sadece hastalığın ilerlemesini durdurur. Bu nedenlerle tedavi ne kadar erken başlarsa o kadar faydalı olacaktır. Glokom tanısının erken teşhisindeki faydanın esas nedeni budur.
Glokom tanısı aldıysanız sürekli olarak kontrol altında olmanız gereklidir
Glokom hastalığının tanısının konulması ve hastalığın evresinin belirlenmesi aşamasında sık muayene olmanız gerekebilir. Ardından, genellikle ortalama 3–4 ay aralıklarla muayene olmanız gereklidir. Bazı olgularda kontrol aralıkları 1 yıla kadar çıkarılabilir. Bunun yanında hastalığın kontrol altına alınamadığı dönemlerde tekrar muayene sıklığı arttırılabilir. Bazen günlük veya haftalık kontrollere de gitmeniz gerekebilir. Muayene sıklığı her hasta için farklılık gösterir. Muayene esnasında bir sonraki kontrolünüzün tarihini mutlaka doktorunuza sorunuz.
Glokom hastalığı farklı aşamalarda olabilir.
Glokom hastalığı kabaca üç seviyede incelenir. İlk evrede (hafif glokom) optik sinir hasarı hafif seviyededir. Bu olgularda genellikle göz tansiyonunun 20 mmHg’nın altında tutulması yeterlidir. İkinci evrede ise (orta derecede glokom) optik sinir hasarı ve görme kaybı orta derecededir. Bu olgularda ise göz tansiyonunun 16 mmHg veya altında kalması gereklidir. İleri evrede (ileri glokom) ise optik sinir hasarı ile görme kaybı ileri derecededir. Bu olgularda ise optik sinirin harabiyeti çok hızlanmıştır ve göz içi basıncının 10-12 mmHg civarında veya altında tutulması gerekmektedir.
Göz tansiyonunuz kontrol altına alınmazsa glokom ilerler.
Göz tansiyonunun istenilen seviyede tutulması genellikle glokomun ilerlemesini durdurur. Bunun yanında, bazı hastalarda göz tansiyonunun istenilen seviyelerde kalmasına rağmen görme kaybı ve optik sinir harabiyeti ilerleyebilmektedir. Periyodik glokom muayenelerinin amacı da aslında daha önce de belirtildiği gibi bu ilerlemeyi tespit etmektir. Glokom muayeneleri esnasında yapılacak olan göz dibi muayenesi, görme alanı muayenesi, optik sinir başı muayenesi ve retina sinir lifi kalınlığı muayenesi gibi incelemeler neticesinde harabiyetin devam ettiği tespit edilir ise sizin için yeni bir göz tansiyonu seviyesi belirlenir ve ilaçlarınız yeniden düzenlenir.
Ameliyat gerekli olabilir.
İlaç tedavisi ile göz içi basıncının istenilen seviyeye indirilemediği olgular ile ilaç kullanım sırasında sorun yaşayan hastalar için farklı tedavi yöntemleri gerekli olabilir. Bu hastalara uygulanabilecek tedavi yöntemlerinden biri lazerdir.
Lazer tedavisi glokom hastalarında farklı sebeplerle ve farklı şekillerde uygulanabilir. Örneğin göz içi sıvısının gözden emilimini artırmak için lazer uygulanabilir. Farklı olarak gözün renkli tabakasının (irisin) göz içi sıvısının gözden emildiği açıyı kapattığı dar açılı olgularda irise delik açılması için lazer uygulanabilir. Diğer bir hasta grubunda ise göz bebeğinin şeklini değiştirmek için lazer uygulanabilir. Hangi aşamada hangi tedavinin gerekeceği, genellikle doktorunuzun muayenesi sonucu belirlenmektedir.
Lazer tedavisi dışında, glokom tedavisi için uygulanan farklı cerrahi yöntemler de mevcuttur. Glokom tedavisi için uygulanacak yöntemlerin başında trabekülektomi ameliyatı gelmektedir. Bu ameliyat ile göz içi sıvısının gözden emildiği açıda yeni bir pencere açılarak göz içi sıvısının gözden daha olay emilmesi sağlanmaktadır. Bu şekilde göz içi basıncı düşürülür. Diğer bir yöntem ise göz içi sıvısının bir tüp aracılığı ile gözden dışarı akışının sağlanmasıdır. Bu yöntemde göze, gözün içinden dışına sıvı akışı sağlayacak bir tüp takılır. Bu cerrahi ise genellikle daha önce ameliyat geçirmiş ve tedaviye dirençli olgular için kullanılır.
Tüm bu tekniklerin yanında glokom cerrahisi için uygulanabilecek farklı yöntemler de mevcuttur. Ameliyat kararının doktorunuzla birlikte tartışılarak alınması gerekir ve ameliyatın amacının göz içi basıncını istenilen seviyeye getirmek olduğu unutulmamalıdır. Ameliyattan sonra görmenizin artacağı gibi bir inanış içinde olmanız yanlıştır.
Eğer glokom hastalığı açısından risk grubunda iseniz (yani 40 yaşının üzerinde iseniz, glokoma neden olabilecek başka bir göz hastalığınız var ise veya glokom hastalığı bulunan bir yakınınız var ise) düzenli aralıklarla göz muayenesi olmanız gereklidir. Glokom hastalığı tanısı aldıysanız, doktorunuzun tavsiyelerine dikkatle uymalı ve ilaçlarınızı aksatmadan düzenli olarak kullanmalısınız. Unutmayın ki glokom ilaçları sadece düzenli kullanıldıklarında görmenizi koruyabilirler.
Prof. Dr. Ümit Beden
Göz Hastalıkları Uzmanı
www.umitbeden.com
Hocam maerhabalar yırmı yasındayım ıkı ay once anlamsız bır sekılde bırkac saatte gecen kızarıklıklar basladı gozumde, agrısı yoktu. ARdından burnum gozumun onune sureklıo olarak gelmeye basladı ve bır seye odaklandıgımda onun dısındakılerı carpık gormeye basladım. Goz doktorlarına gıttım uc kez tansıyonum 23 22 cıktı ama glokom testı yapıldı makıneden oradakı sonuca gore doktor glokomun yok dedı. Sonra norlojıye gıttım, o da vep testı ıstedı vep testı sonucunda p1m0 latansları bıraz uzun cıktı ama cok sukur beyın mr ım temız, sızcde soruın ne olabılır. Artık bır couzume kavussun ıstıyorum ıkı aydır gıtmedıgım doktor kalmadı. Bu arada gozlerım yedı derece mıyop.
Ece Hanım
Bahsettiğiniz şikayetler belirli bir göz hastalığına işaret etmiyor
Geçmiş olsun
Merhaba sayın hocam,benim problemim herzaman olmasada duşdan sonra 5-10dk hafif sisli görmem.Göz muayenemi yaptırdım herhangi anormalliğe rastlanmadı ve nöröluğa gözükmemi tafsiye etti doktorum.Alnımdada ağrı oluyordu nörölok yaptığı muayene ve sünis filmine göre sorunumun pisokolojik olduğunu söyledi.dün akşamda uyuya kalmışım cekyatta gece uyandım gözlerimin az gördüğünü farkettim elimi yüzümü yıkadım yine aynıydı sabah uyandığımda herşey normaldi bu durum sizce pisikolojikmi?saygılar.
Ercan Bey
Bu bulgular göz kuruluğuna işaret edebilir
Geçmiş olsun
Hocam,basıt ve rutin bir göz muayenedesinde sag göz tansiyonum 24-25 arası cıkınca doktor Azarga damla verip 1 ay sonra gelmemi istedi.1 ay sonra gittigimde,sag göz 17 cıktı,dr.3 ay bu ilacı kullanıp bırakabilecegimi söyledi.Daha sonra başka tam teşekküllü bir kuruluşta OCT ve diger tetkikleri yaptırdım.Oradaki doktor her şeyin olması gerektigi gibi oldugunu,damlaya gerek olmadıgını senede bir kontrole gitmemin yeterli oldugunu söylüyor.
Diger Doktor ise İlacı bırakınca sag göz tansiyonu 26-27 lere cıkınca bu ilacı ömür boyu kullanmam gerektigini söylüyor. Sizde hangi doktorun dedigini yapmalıyım.??Yaşım 62.Gözlerimden bir şikayetim yok,10 senedir yakın gözlügü kullanıyorum o kadar.
Saygılar
Kemal Bey
Tedavi kararını verirken göz tansiyonu tek başına yeterli değildir
Muayene bulguları ve OCT sonuçlarına göre gözünüzde ilaç ihtiyacı olup olmadığına daha doğru karar verilebilir
Düzenli akiplerinizi aksatmayınız
Geçmiş olsun
hocam kolay gelsin.geçen gün sağlık raporu almak için hastahaneye gitmiştim ancak göz tansiyonum 25 çıktı.daha sonra kornea kalınlıgımı ölçtüler oda 530 çıktı.Allaha şükür görmeyle ilgili ciddi bir problemim yok.gözlük veya lenste kullanmıyorum.içime kurt düştü hocam kısa vadede ciddi problemler dogurabilirmi bu hastalık.geceleri loş ortamlarda eskisi kadar net göremiyorum.bunla alakası oalbilirmi.yardımlarınızı bekliyorum
Ahmet Bey
Göz tansiyonu ileride problem çıkarabilir
Düzenli kontrollerinizi aksatmayınız
Tetkiklerinizi en azından yılda bir tekrar ettirmenizde fayda var
Net görememenin bu durum ile bir ilgisi olduğunu düşünmüyorum
Geçmiş olsun
hocam kolay gelsin öncelikle. Ben normal glokom hastası olmayan bir hastanın yaşa göre göz tnasiyonu seyrini merak ediyorum tabiki herkersin farklılık gösterir ama ortalam olarak nasıldır yani.
mesela
6-15 yaşları arasında
15-30 yaşları arasında
30-50 yaşları arasında
50 den fazla yaşlarda nasıl seyir eder.
glokom hastasına yakalanmayacak bir kişi 30 lu yaşlarda 17 göz içi basıncı var ise 50 li yaşlara geldiğinde glokom olmamak şartı ile bu tansiyon kaça yükselir.
Nur Hanım
Göz tansiyonu her zaman 18-21 arası sınır bandı olarak kebul edilir
Fakat tansiyon tek başına yeterli kriter değildir
Muayene ve tetkik bulguları daha kıymetlidir
Geçmiş olsun
hocam ben daha ziyadesiyle tansiyonartış seyrini merk etmiştim.
Hasta olmayan insanların bile tansiyonu yaş ile arttığı biliniyor bu artış nasıl bir artış mesela 10 yılda 1 mm gh gibi filanmıdır. bu ortalama değeri merak ettim
Nur Hanım
Göz içi basıncı yaş ile düz bir grafik şeklinde artış göstermez, dalgalı bir seyir izler
Her on yılda şu kadar mmHg yükselişten bahsetmek yanlış olur
40 yaşından sonra artma eğilimindedir,
Bu dönemde muayene olmanın önemi de buradan kaynaklanır
Geçmiş olsun
Merhaba doktor bey 4 gun once goz muaynesine gittim goz tansiyonum 24 cikti. Ve goz arkasinda hafif bir cukurlasma var dedi doktor yasim 23… yarin gorme alanima bakilacak , gozlerimi kaybederim diye cok korkuyorum . Ne yapmaliyim ? Cukurlasma duzelir mi ? Ameliyat gerektiren bi durum dogar mi 🙁
Çiğdem Hanım
Düzenli takip olursanız korkmanıza gerek olmaz
Çok önemli sorun yaşayacağınızı zannetmiyorum
Detayları doktorunuz ile görüşünüz
Geçmiş olsun
hocam iyi günler. bundan yaklaşık 10 yıl önce göz tansiyonum 26-28 gibi değerlerde çıkmıştı bi aralar 30’a kadar yükseldi. daha sonra göz siniri ve görme alanı ile takibe başlandı bir hasar bulunmadı göz tansiyonum yıllar içinde 18-22 bandına geldi ve bu aralıkta devam ediyor. ilaç kullanmadım hiç sadecetakibe gidiyorum. göz tansionum kendiliğinden düşmesi iyi anak hayatım boyunca bu korkuylamı yaşayacam korneamda normal kalınlıktaymış. 18 den sonrası takip ister diyor doktorlar. 18 den yukarı değerlerde glokom olma ihtimali yüksek mi 30 yaşındayım ve 40 sene görmemi nasıl koruyacam onu düşünüyorum.
ayrıca glokom için 20 yıl içinde ne gibi yenilikler olabilir. çalışmalar var mı
Mustafa Bey
Gözünüzde hasar yok iken yüksek basıncın tespit edilmiş olması çok iyi
Bu nedenle ileride ciddi bir glokom hasarı olacağını hiç sanmıyorum
Düzenli takiplerinizi aksatmazsanız korkmanıza gerek yok
Geçmiş olsun
hocam iyi günler. göz için yapılan trabekülektomi ameliyatı bir göze en fazla kaç kere yapılabilir ve etkinlik süresi genelde kaç yıldır.başarısız olduğu zaman bir sonraki adım varmıdır?
Salih bey
Trabekülektomi ameliyatı bir göze genellikle (şart olmamakla birlikte) en fazla 2 defa yapılabilir, etkisi ortalama 5 yıldır, yine başarısız olması durumunda seton ameliyatı (tüp takılması) daha avantajlıdır
hocam peki glokom için kullanılan göz damlalarının belli bir süre sonra etkisini yitirmesi kesin midir? glokom hastalarında her yol eninde sonunda ameliyatlara mı çıkıyor. kaç yıl bu ilaçlar genellikle basınç kontrol etmede işe yarıyor. birde hocam tıp bu konuda göz tansiyonunu stabil yapacak bir laser yada teknik geliştirmenin çok mu gerisinde? saygılarımla
Salih Bey
İlaçlar uzun süre sorunsuz kullanılabilir
Etkisini kaybedecek gibi bir kural yoktur
Bu konudaki araştırmalar devam etmektedir
Merhaba Hocam İyi Günler Ben 14 yaşındayım 1 ay sonra 15 olacağım Arada Bir Gözümde hafif bir yanma Ve Sık Sık Kızarıklık Oluyor Göz Tansiyonu Olabilirmi Bilgisayar Tv ve Telefona bakmamda Ekstra Bir Sakınca Var mı
Teşekkürler..
Sevgili Yusuf
Göz tansiyonu bu şekilde belirti vermez
Televizyon ve bilgisayarın çok kullanımı ise gözlerde kuruluk yaratabilir
Kızarıklıklar da bu nedenle olabilir
iyi günler doktar bey. geçtiğimiz günlerde 64 yaşındaki teyzemi göz doktoruna götürmüştüm. teyzemin göz tansiyonu filan rutin muayene yapıldı ve 17 bulundu. doktora benimde göz tansiyonumu ölçmesini rica ettim ve benim tansiyonumda 18-19 bulundu.diğer tetkiler istedi önlem olarak korneam filan normalmiş göz dibinde de sorun yok dedi. ama ben teyzem gibi 64 değil henüz 24 yaşımdayım ve onunla aynı çıkması beni üzdü. doktor genelde yaşlılıkla artar dikkat et dedi.araştırdım sınır genelde 21 miş. yaşlılıkta kör olma korkusu sardı beni.
Mutlu Bey
Göz tansiyonlarınız normal sınırlardadır
Sizin yaşınız için de normal sinirlardadır
İleride yükselirse gerekli tedbirler alınır
Korkmanıza gerek yok
düzenli muayene olmanızı (yılda bir) öneririm
Geçmiş olsun